ឆ្នាំ១៩៩៩ ក្រុមអ្នកបូរាណវិទូមួយក្រុម បានរកឃើញសាកសពអប់បង្កករបស់ក្មេង៣នាក់ នៅលើកំពូលភ្នំ Llullaillaco នៃប្រទេសអាហ្សង់ទីន មានកម្ពស់ខ្ពស់ជាងទឹកសមុទ្រប្រមាណ ៦៧០០ ម៉ែត្រ ។ ក្មេងៗទាំង៣នេះរួមមានក្មេងស្រីអាយុ ៦ ឆ្នាំ ម្នាក់ ក្មេងប្រុសអាយុ ៧ ឆ្នាំ ហើយនឹងក្មេងស្រីជំទង់អាយុ ១៣ ឆ្នាំ ដែលសាកសពអប់ទាំង៣នេះនៅ «ទាំងមូល» ស្ទើរទាំងស្រុង ហើយគេបានហៅក្មេងៗទាំងនោះថា «ក្មេងនៃមនុស្សទឹកកក Inca» ។
អាស្រ័យដោយរកឃើញនៅរយៈកម្ពស់ ៦៧០០ ម៉ែត្រ ប្រៀបនឹងផ្ទៃទឹកសមុទ្រ ទើបសាកសពក្មេងទាំង៣នៅសភាពដើមស្ទើរទាំងស្រុង ស្បែកនៅមានសភាពយឺតយារ (elastic) ល្អ មើលទៅហាក់ដូចជាពួកគេកំពុងលង់លក់ក្នុងដំណេក ។ ធម្មជាតិពិតជាថែទាំគេទាំង៣បានល្អមែនទែន ទោះបីពួកគេបានស្លាប់ទាំងនៅវ័យក្មេង តាំងពី ៥០០ ឆ្នាំ មុនម្ល៉េះ ។
សម្លៀកបំពាក់របស់សាកសពទាំង៣ត្រូវបានគេរកឃើញ គ្រោងដោយកន្សែងធំពណ៌ក្រម៉ៅ ដៃទាំងសងខាងដាក់លើជង្គង់ ក្បាលរាងឱនទៅមុខ ហើយសភាពនៅជុំវិញនោះ ពុំមានបង្ហាញសញ្ញាប្រតាយប្រតប់ ហើយលើរាងកាយក៏ពុំមានបន្សល់ស្លាកស្នាមទារុណក្មអ្វីដែរ ។
ការឆ្លុះថត G ស្កែន ក៏បង្ហាញថា ខាងក្នុងសរីរាង្គពុំមានរងរបួសអ្វី ប្រអប់ខ្លួននៅស្អាត ហើយបេះដូងទៀតសោតនៅបន្សល់តំណកឈាម ។ ពិតជាពុំគួរឲ្យជឿ! ។
ក្នុងចំណោមសាកសពទាំង៣ សាកសពរបស់ក្មេងស្រីវ័យជំទង់អាយុ ១៣ ឆ្នាំ គឺសុក្រិតជាងគេ ។ ពួកអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រហៅនាងថា «Ice Maiden» ឬ (នាងក្រមុំទឹកកក) ។
ផ្អែកតាមរូបភាពថតមើលខាងក្នុងក្រអោមមាត់ គេនៅឃើញមានស្លឹក Coca ពណ៌បៃតងនៅសល់១សន្លឹក (វត្ថុធាតុផលិត Cocain) ។
ក្រុមស្រាវជ្រាវនៃសកលវិទ្យាល័យ Bradford (អង់គ្លេស) បានដំណើរការធ្វើវិភាគគីមីលើសរសៃសក់របស់ពួគេ ហើយរកឃើញនូវអាថ៌កំបាំងគួរឲ្យសង្វេកនៃមរណៈភាពរបស់ក្មេងទាំង៣ គឺពួកគេបានត្រូវបង្ខំឲ្យបរិភោគស្លឹក Coca និងស្រាយ៉ាងច្រើន ។ បន្ទាប់ពីធ្លាក់ក្នុងសភាពសន្លប់លែងដឹងខ្លួន ក៏ត្រូវក្រុមមនុស្សនាំយកមកកាន់ទីនេះ ដើម្បីធ្វើជាវត្ថុបូជាយញ្ញ ។
តាមបូរាណវិទូ Reinhard នោះក្មេងៗទាំង៣កាលពីនៅរស់ ពួកគេសុទ្ធសឹងមានសម្រស់ស្អាត សុខភាពមាំមួន ទើបត្រូវក្លាយជាជម្រើសសំរាប់បូជាយញ្ញ ។ ជំនាន់ដើម ជនជាតិ Inca តែងជ្រើសយកក្មេងៗ ព្រោះគិតថា ពួកគេនៅស្អាតបរិសុទ្ធ ដើម្បីទុកធ្វើពិធីបូជាយញ្ញ ។
អបិយ៍ជំនឿនេះពុំមានន័យថា ពួកក្មេងៗត្រូវកាប់សម្លាប់ទេតែឆ្លងកាត់ការបូជាយញ្ញនេះ ពួកគេនឹងបានទៅកាន់ពិភពនៃពួកទេវតា ហើយរស់នៅលើឋានសួគ៌ ។ ម្យ៉ាងទៀត ពួកគេនៅអាចទាក់ទងមកពិភពលោកីយ៍បាន តាមរយៈពួកគ្រូសិល្ប៍! ។
អបិយ៍ជំនឿបានបញ្ចប់ជីវិតពួកគេទាំងនៅវ័យក្មេងពេញស្រឡាញ់ ។ នេះឬជាឋានសួគ៌សំរាប់ពួកគេ!? ៕
